Page 14 - Özgün Yayınları | 8. Sınıf İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük Defteri
P. 14
MOnDROS ATeşKeS AnTLAşMASı (30 eKİM 1918)
Kimler Arasında Osmanlı Devleti’nin Ateşkesi
İmzalandı? İmzalamasının nedenleri nelerdir?
Osmanlı ordularının savaşacak gücünün kalmaması
İtilaf Devletleri adına İngiliz Amiral Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi sonucunda Osman-
Calthorpe ile Osmanlı Hükümeti Bahri- lı ile Almanya arasındaki kara bağlantısının kesilme-
si
ye nazırı
arasında imzalandı.
Padişah vahdettin’in güvenmesi
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın Bazı Yorumu
Maddeleri
Madde 1: Çanakkale ve İstanbul boğazları Bu madde Osmanlının Boğazlardaki egemenliğini sona erdirdiği
açılacak ve bu yerlerdeki istihkâmlar, İtilaf gibi; İstanbul’u hale getirdi ve Anadolu ile Rumeli’nin
Devletlerince işgal edilecektir. bağlantısını kesti.
Madde 5: Osmanlıya ait silahlar, cephane, Osmanlı Devleti yapılacak işgaller karşısında
donatım ve taşıtlar, İtilaf Devletlerinin emrine hale getirilmeye çalışılmıştır. Bu madde Anadolu’nun işgal edileceğini
verilecek. Osmanlı orduları terhis edilecektir. gösterir.
Madde 6: Donanma, İtilaf Devletlerinin gös-
terecekleri limanlarda gözaltında tutulacak- Osmanlı Devleti’nin deniz gücü tamamen yok edilmek istenmiştir.
tır.
Bu madde İtilaf Devletlerinin Anadolu da yaptıkları işgallerin hukuki
Madde 7: İtilaf Devletleri, kendi güvenlikleri- dayanağı olmuştur.
ni tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa her-
Bu madde Osmanlı ülkesini işgale açık hale getirmiş ve ülke bütünlü-
hangi bir stratejik noktayı işgal edebilecektir. ğünü bozmuştur.
Madde 10: Toros tünelleri, İtilaf Devletleri Osmanlı topraklarındaki ulaşım yolları
tarafından işgal edilecektir. alınmak istenmiştir.
Madde 12: Bütün haberleşme, ulaşım İşgalci devletlere karşı topyekün ve organize bir mücadelenin Türkler
araç ve gereçleri, İtilaf Devletlerinin dene- tarafından başlatılması engellenmek istenmiştir.
timi altında bulundurulacaktır.
Madde 16: Hicaz, Yemen, Suriye ve ırak’ta İtilaf Devletleri, zengin petrol kaynaklarına sahip olan
bulunan askerî birlikler İtilaf Devletlerine bölgesine egemen olmaya çalışmıştır.
teslim olacak.
Madde 24: Doğu Anadolu’daki altı ilde (Si-
Bu madde İtilaf Devletlerinin Doğu Anadolu’da bağımsız bir
vas, erzurum, van, Bitlis, Diyarbakır, Harput)
devleti kurma projelerinin en önemli göstergesidir.
karışıklık çıkarsa, İtilaf Devletleri, bu illerin
herhangi bir bölümünü işgal edebilecektir.
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın Önemi ve Sonuçları
İtilaf Devletlerinin tasarladığı gizli antlaşmaların uygulama safhası başlamıştır.
Anadolu İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmiştir.
Osmanlı Devleti sona ermiştir.
38
8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük